Termin na zgłoszenie przez pokrzywdzonego wniosku o działaniu jako oskarżyciel posiłkowy

W przypadku wykroczeń pokrzywdzonym jest ten, czyje dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie, zaś w przypadku przestępstw za pokrzywdzonego uważa się osobę fizyczną lub prawną, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.

W sprawach ściąganych z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego lub zamiast niego.

Jeśli zatem pokrzywdzony chce brać udział w postępowaniu sądowym jako strona postępowania to musi pamiętać, aby złożyć stosowny wniosek w odpowiednim terminie. Terminy na złożenie oświadczenia są różne, w zależności od tego czy mamy do czynienia z przestępstwem czy wykroczeniem.

W przypadku wykroczeń pokrzywdzony może oświadczyć w terminie 7 dni od zawiadomienia o przesłaniu wniosku o ukaranie, że będzie działać obok oskarżyciela publicznego jako oskarżyciel posiłkowy; po upływie tego terminu uprawnienie wygasa.

Natomiast w przypadku przestępstw kwestie te reguluje art. 54 kodeksu postępowania karnego zgodnie z którym, jeżeli akt oskarżenia wniósł oskarżyciel publiczny, pokrzywdzony może aż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć oświadczenie, że będzie działał w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Cofnięcie aktu oskarżenia przez oskarżyciela publicznego nie pozbawia uprawnień oskarżyciela posiłkowego. Pokrzywdzony, który uprzednio nie korzystał z uprawnień oskarżyciela posiłkowego, może w terminie 14 dni od powiadomienia go o cofnięciu przez oskarżyciela publicznego aktu oskarżenia oświadczyć, że przystępuje do postępowania jako oskarżyciel posiłkowy.

Forma złożenia oświadczenia przez pokrzywdzonego, że będzie działał jako oskarżyciel posiłkowy, nie została w Kodeksie określona. Wykształcona praktyka pozwala na złożenie oświadczenie zarówno w formie pisemnej, jak i ustnie do protokołu.

Podsumowując, aby pokrzywdzony mógł działać w sprawie karnej jako strona musi przypilnować, aby nie uchybić terminowi na złożenie stosownego oświadczenia, bowiem termin ten jest nieprzywracalny.