Odstąpienie od umowy sprzedaży z powodu wad

Nierzadko rzecz kupiona (np. samochód) posiada pewne wady, które sprawiają, że kupujący jest zainteresowany „anulowaniem” zawartej umowy. Aby ustalić w jakich okolicznościach jest to możliwe trzeba najpierw odpowiedzieć na pytanie jak rozumiem pojęcie „wady”. Otóż zgodnie z art. 556¹ § 1 k.c. wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym

Po ustaleniu, że w konkretnych okolicznościach danej sprawy mamy do czynienia z „wadą” w rozumieniu kodeksu cywilnego można przystąpić do wyboru uprawniania przysługującego kupującemu. Zgodnie z art. 560 § 1 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Co istotne, stosownie do art § 4 art. 560 k.c. kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.

Zatem, aby możliwe było „anulowanie” zawartej umowy, czyli odstąpienie od niej, warunkiem koniecznym jest wystąpienie wady istotnej. Odstąpienie od umowy prowadzi do zniweczenia skutków zawartej umowy sprzedaży. Aby do tego doprowadzić kupujący może złożyć stosowne oświadczenie woli sprzedawcy. Samo wezwanie o zwrot ceny nie jest wystarczające, dlatego do przygotowania oświadczenia o odstąpieniu od umowy warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej.

Podstawowym skutkiem odstąpienia od umowy jest wzajemny zwrot świadczeń spełnionych przez strony. Zazwyczaj będzie wiązało się to z obowiązkiem kupującego do zwrotu zakupionej rzeczy, natomiast obowiązek sprzedawcy będzie obejmował zwrot otrzymanej tytułem zawartej umowy ceny.

Jeżeli jednak rzecz kupiona nie posiada wad istotnych, wówczas należy rozważyć skorzystanie z uprawnienia do obniżenia ceny. Aby tego dokonać również należy złożyć sprzedawcy stosowne oświadczenie, przy czym pamiętać należy, aby obniżona cena pozostawała w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Nierzadko, aby było to możliwe koniecznym będzie zasięgnięcie opinii rzeczoznawcy.