Co wpływa na wysokość alimentów?

Wysokość zasądzanych alimentów zależy od kilku czynników, spośród których najistotniejsze to:
1) usprawiedliwione potrzeby uprawnionego;
2) możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do płacenia alimentów;
3) w przypadku alimentów na rzecz małoletnich dzieci – osobiste starania każdego z rodziców o utrzymanie i wychowanie dziecka. 

„Usprawiedliwione potrzeby” to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionej osobie na funkcjonowanie na takim poziomie, jaki jest niezbędny dla zachowania jej zdrowia fizycznego i psychicznego oraz pozwala na jej rozwój, adekwatnie do wieku, stanu zdrowia czy predyspozycji. Do usprawiedliwionych potrzeb zalicza się zarówno potrzeby podstawowe takie jak zakup żywności, odzieży i obuwia, lekarstw, środków czystości czy pokrywania części kosztów mieszkania, ale i potrzeby wyższe takie jak książki, zapewnienie rozrywki, wyjazdy wakacyjne czy wyjazdy na wycieczki szkolne, uprawianie sportu, rozwijanie zainteresowań.

Zasądzając alimenty, sąd bada, jakie są możliwości zarobkowe i majątkowe osoby zobowiązanej do alimentacji, a mniej istotne znaczenie ma jakie są faktycznie uzyskiwane przez tę osobę zarobki. Sąd ma bowiem za zadanie zbadać jakie dochody osoba zobowiązana mogłaby uzyskać przy wykorzystaniu w pełni jej możliwości zarobkowych uwzględniając wykształcenie, doświadczenie zawodowe, posiadane kwalifikacje, wiek, stan zdrowia, poziom bezrobocia czy średnie płace na danym terenie. Zatem drugorzędne znaczenie dla ustalenia wysokości alimentów będzie miało to, że osoba zobowiązana do ich płacenie nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin bądź też pracuje dorywczo. Sąd powinien bowiem w takiej sytuacji ustalić, że zobowiązany celowo nie osiąga takich dochodów, jakie osiągnąć był powinien. 

Gdy alimenty mają zaspokajać usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka, wówczas istotnym kryterium branym przez sąd pod uwagę przy ustalaniu ich wysokości są osobiste starania każdego z rodziców „o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego”. Stosownie do art. 135 § 2 k.r.o.: „Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego”. Przy ustalaniu wysokości alimentów na rzecz małoletniego dziecka sąd bierze pod uwagę osobiste starania o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego podejmowane przez rodzica mieszkającego z dzieckiem na stałe oraz podejmowane przez drugiego rodzica, z którym dziecko nie mieszka na stałe (istotne będą takie kwestie jak m.in.: zakres czasowy kontaktów rodzica z dzieckiem, jakość czasu spędzanego przez rodzica z dzieckiem, dodatkowe – poza bieżącymi alimentami – wydatki ponoszone przez tego rodzica na utrzymanie dziecka, zaangażowanie rodzica w sprawy dziecka, np. dbałość o opiekę medyczną, sprawy szkolne, zajęcia dodatkowe).

Dopiero po ustaleniu powyżej opisanych kryteriów, a także po ustaleniu stopy życiowej obojga rodziców, Sąd będzie w stanie ustalić wysokość alimentów jakie w danej sprawie powinny zostać zasądzone.